Ahadi ya Rais Kikwete kuhusu umeme utata mtupu

Send to a friend

0digg Neville Meena AHADI iliyotolewa na Rais Jakaya Kikwete ya kupatikana kwa megawati 3,000 za umeme huenda isitekelezwe katika muda uliopangwa kutokana na kutofanyika kwa maandalizi ya kutosha.Akilihutubia Taifa kuukaribisha mwaka 2012, Rais Kikwete alisema tatizo la umeme nchini litakuwa historia katika muda wa miezi 18 ijayo kutokana na mpango wa Serikali wa kusafirisha gesi kutoka Mtwara hadi Dar es Salaam. “Maombi yetu kwa Serikali ya China ya kupata mkopo wa kujenga bomba la kusafirisha gesi kutoka Mtwara na mtambo wa kuchakata gesi inayotoka Songosongo yamekubaliwa,” alisema Kikwete katika hotuba yake ya Desemba 31, mwaka jana na kuongeza:“Utekelezaji wake unatarajiwa kuchukua miezi 18 na gesi itakayoletwa inaweza kuzalisha mpaka Megawati 3,000 za umeme. Baada ya hapo kasi ya kuongeza umeme itakuwa kubwa zaidi na tatizo la upungufu wa umeme linaweza kuwa historia. ”Hata hivyo, imebainika kuwa hadi sasa Serikali ya Tanzania na China hazijasaini mkataba wa kifedha ili kupata mkopo wa Dola bilioni moja za Marekani (karibu Sh1.6 trilioni) ambazo zitatumika kugharamia ujenzi wa bomba hilo, hivyo kuzua wasiwasi iwapo ujenzi wa bomba hilo utakamilika katika muda uliopangwa.Makubaliano ya awali ya ujenzi wa bomba hilo yalisainiwa China Septemba 26, 2011 na Tanzania ikiwakilishwa na Waziri wa Nishati na Madini, William Ngeleja. Baadaye ilisainiwa mikataba mingine midogomidogo lakini, kikwazo hadi sasa ni mkataba wa fedha.Waziri wa Fedha na Uchumi, Mustafa Mkulo alisema hadi mwishoni mwa wiki jana, mkataba wa kifedha ulikuwa bado haujasainiwa lakini akasema taarifa alizonazo ni kwamba utasainiwa hivi karibuni.“Kweli bado hatujasaini mkataba huo ila niko informed (nina taarifa) kwamba majadiliano yako kwenye hatua nzuri na yakikamilika tutasaini,” alisema Mkulo. Mkulo alisema majadiliano yanayoendelea yanawahusisha Makatibu Wakuu wa Wizara za Fedha na Uchumi, Nishati na Madini, maofisa wa Serikali ya China na wakala wa utekelezaji wa mradi huo kutoka nchi hizo mbili.“Ninachoweza kusema ni kwamba bado tuko kwenye ratiba, tunafahamu umuhimu wa kukamilika kwa hatua hii, lakini lazima tujiridhishe.”Mapema wiki iliyopita, Naibu Katibu Mkuu Wizara ya Fedha, Dk Servacius Likwelile alisema bado kuna maeneo machache ya majadiliano baina ya wataalamu wa Tanzania na China na kwamba yakikamilika mkataba huo wa kifedha utasainiwa. “Ahadi ya Rais itatekelezwa kama alivyosema, kuna sehemu chache tu bado wataalamu wetu wanajadiliana na wenzetu wa China, wakikamilisha basi nadhani tutaweza kusaini ili kuwezesha mradi huo kuanza,” alisema Dk Likwelile.Kwa upande wake, Ngeleja alisema wizara yake imejipanga kusimamia kikamilifu ujenzi wa bomba hilo, baada ya mkataba wa fedha kusainiwa. Mwenyekiti wa Kamati ya Bunge ya Nishati na Madini, January Makamba katika maoni yake alisema kuchelewa kusainiwa kwa mkataba wa kifedha kunaweza kuathiri kasi ya utekelezaji wa mradi wa bomba la gesi kutoka Mtwara.“Ni vigumu sana kuwa na uhakika wa kutekelezwa kwa mradi kabla ya kuwa na uhakika wa fedha, sina uhakika kama hilo limefanyika lakini kwa kuwa tunaanza vikao vya kazi zetu karibuni, nadhani tutapata taarifa,” alisema January.Vikwazo vingineWakati Serikali ikihaha kukamilisha mchakato wa kusainiwa kwa mkataba wa fedha, habari kutoka ndani ya Serikali na Shirika la Umeme Tanzania (Tanesco) zinasema kinahitajika kiasi kikubwa cha fedha kwa ajili ya kujenga vituo vya kusambaza umeme na njia mpya za kusambaza umeme huyo. Mmoja wa wahandisi ndani ya Tanesco ambaye aliomba jina lake lihifadhiwe alisema ikiwa kiasi hicho cha megawati 3,000 za umeme kitafikishwa Dar es Salaam basi vinahitajika vituo 30 kwa ajili ya kusambaza umeme.“Ujenzi wa kituo kimoja (sub-station) gharama zake si chini ya Dola za Marekani milioni 15 (zaidi ya Sh23 bilioni) kwa hiyo piga hesabu kama tunahitaji vituo 30 basi zidisha utapata majibu ni kiasi gani cha fedha kinachohitajika,” alisema mhandisi huyo wa umeme. Kwa kuzingatia hesabu hizo, Serikali inalazimika kutafuta zaidi ya Sh700 bilioni kwa ajili ya ujenzi wa vituo hivyo ambavyo hata hivyo, hadi sasa bado mpango wake haujawekwa wazi. Pia italazimika kutafuta kiasi kama hicho kwa ajili ya ujenzi wa njia mpya ya kusafirishia umeme huo. Habari zaidi zilisema ili kupatikana kwa megawati 3,000 za umeme, kunahitaji pia njia mpya za kusafirishia nishati hiyo ya msongo wa kilovolt 400, tofauti na njia za sasa ambazo uwezo wake ni msongo wa kilovolt 220.“Kama tunataka kuongeza kiasi cha umeme katika njia zetu za sasa, lazima tuongeze uwezo maana njia zetu zinazidiwa ndiyo maana wakati mwingine umeme unakatika ovyo,” alisema mhandisi huyo.Hivi sasa Serikali inajenga njia ya kusafirisha umeme wa msongo wa Kilovolt 400 kutoka Iringa kupitia Dodoma, Singida hadi Shinyanga, ujenzi ambao utaigharimu kiasi cha Dola za Marekani milioni 500 (karibu Sh800 bilioni) hadi utakapokamilika. Hata hivyo, njia hiyo ni maandalizi ya umeme unaotarajiwa kuzalishwa kutoka miradi ya makaa ya mawe ya Ngaka mkoani Ruvuma na Mchuchuma Wilaya ya Ludewa mkoani Iringa na siyo kwa ajili ya usafirishaji wa umeme utakaozalishwa kutokana na gesi ya Mnazi Bay kutoka Mtwara.Gharama za UmemeIkiwa ahadi ya Rais Kikwete itashindwa kutekelezwa katika muda wa miezi 18 kama alivyoahidi, inaamanisha kwamba taifa litaendelea kutumia umeme wa gharama kubwa unaozalishwa kwa mafuta. Tayari gharama hizo zimeanza kuwaelemea watumiaji baada ya Mamlaka ya Udhibiti wa Maji na Nishati (Ewura), kuiruhusu Tanesco kupandisha gharama za umeme kuanzia leo kwa asilimia 40.29.Upandishaji huo umezua kilio nchi nzima ambako watu wa kada tofauti wamesema utaongeza gharama za maisha na kuwaathiri wananchi wa kipato cha chini. Kutumika kwa umeme wa mafuta kunatokana na kutokuwepo kwa maji ya kutosha katika mabwawa ya kuzalisha umeme. Hadi mwishoni mwa wiki iliyopita, uzalishaji ulikuwa ni asilimia 62.9 ya uwezo wa mabwawa hayo.Meneja Uhusiano wa Tanesco, Badra Masoud alisema hadi sasa umeme unaotokana na maji ni megawati 353 kati ya 561 zinazotakiwa na kwamba hali hiyo inatokana na uhaba wa maji.Mwisho……